بررسی کامل نحوه تعیین هزینه‌های داوری در دعاوی حقوقی و تجاری + محاسبه آنلاین داوری

بهترین داور اراک

محاسبه هزینه داوری؛ مقدمه‌ای بر تعیین هزینه‌های داوری در دعاوی

امروزه «محاسبه هزینه داوری» به یکی از دغدغه‌های اساسی طرفین اختلافات حقوقی و تجاری تبدیل شده است. با افزایش حجم قراردادهایی که در آن شرط داوری قید شده، آگاهی از نحوه برآورد و پرداخت هزینه‌های داوری امری ضروری است. این مقاله تلاش دارد تا با نگاهی دقیق و علمی، فرآیند تعیین هزینه‌های داوری را بررسی کرده و تمامی ابعاد آن را با زبانی حقوقی اما روان برای مخاطبان تبیین نماید.

بخش اول: داوری چیست و چرا محاسبه هزینه آن اهمیت دارد؟

عریف داوری

داوری یکی از شیوه‌های جایگزین حل اختلاف (ADR) است که به موجب آن، طرفین اختلاف به جای مراجعه به دادگاه، اختلاف خود را به یک یا چند داور مرضی‌الطرفین ارجاع می‌دهند. رأی صادره از سوی داور می‌تواند قطعی، لازم‌الاجرا و گاه غیرقابل اعتراض باشد.

اهمیت محاسبه هزینه داوری

* تعیین بودجه طرفین پیش از ورود به فرآیند داوری
* ارزیابی صرفه‌جویی اقتصادی در مقایسه با دادرسی قضایی
* اجتناب از اختلاف ثانویه در خصوص پرداخت هزینه‌های داوری

بخش دوم: مؤلفه‌های اصلی در محاسبه هزینه داوری

 ۱. حق‌الزحمه داور یا داوران

حق‌الزحمه داور بسته به نوع پرونده، میزان خواسته، تخصص داور، و تعداد جلسات متفاوت است. گاهی این هزینه بر مبنای درصدی از خواسته محاسبه می‌شود و گاهی به‌صورت مبلغ ثابت.

 ۲. هزینه‌های اداری نهاد داوری (در داوری‌های نهادی)

در صورت استفاده از خدمات نهاد داوری مانند مرکز داوری اتاق بازرگانی ایران، علاوه بر حق‌الزحمه داور، باید هزینه‌های اداری مشخصی نیز پرداخت شود که معمولاً در جدول تعرفه‌های آن نهاد ذکر شده است.

۳. هزینه کارشناسی (در صورت لزوم)

در برخی موارد، داور برای صدور رأی دقیق‌تر از نظر کارشناسان رسمی دادگستری استفاده می‌کند. هزینه این کارشناسی معمولاً توسط طرف متقاضی یا بر اساس نظر داور تقسیم می‌شود.

 ۴. هزینه‌های جانبی

نظیر اجاره مکان جلسات، هزینه ارسال مستندات، ترجمه رسمی مدارک (در داوری بین‌المللی) و …

 بخش سوم: مبانی قانونی محاسبه هزینه داوری در ایران

الف) قانون آیین دادرسی مدنی

مواد ۴۵۴ تا ۵۰۱ قانون آیین دادرسی مدنی به موضوع داوری اختصاص یافته است. در ماده ۴۹۷ آمده:
«در صورت عدم توافق نسبت به میزان حق‌الزحمه داور، دادگاه آن را تعیین می‌کند.»

 ب) اساسنامه نهادهای داوری

برخی مراکز داوری دارای اساسنامه و آیین‌نامه اختصاصی هستند که شامل جدول تعرفه هزینه‌ها می‌شود. برای مثال:

• مرکز داوری اتاق بازرگانی ایران: بر اساس نرخ‌نامه مصوب، هزینه داوری را بر مبنای خواسته و پیچیدگی پرونده محاسبه می‌کند.
•  مرکز داوری کانون وکلا: گاهی هزینه‌ها را معادل تعرفه حق‌الوکاله محاسبه می‌کند.
• موسسه حقوقی و داوری عصر برنا مبنای محاسبه خود را بر اساس آیین‌نامه حق‌الزحمه داوری مصوب سال 1401 و توافق طرفین است. در صورتی که طرفین در قرارداد داوری در مورد نحوه محاسبه هزینه داوری توافق کرده باشند، بر اساس توافق عمل می‌شود؛ در غیر این صورت، آیین‌نامه حق‌الزحمه داوری اعمال می‌شود.

شما میتوانید برای محاسبه آنلاین به صفحه زیر مراجعه فرمایید :

محاسبه آنلاین هزینه داوری

بخش چهارم: محاسبه هزینه داوری در داوری‌های داخلی و بین‌المللی

۱. داوری داخلی

در داوری‌های داخلی که تحت قوانین جمهوری اسلامی ایران برگزار می‌شوند، هزینه‌ها غالباً پایین‌تر و شفاف‌ترند. امکان پرداخت مرحله‌ای و تقسیم هزینه بین طرفین نیز وجود دارد.

 ۲. داوری بین‌المللی

در داوری‌هایی که تحت قواعد مراکزی چون **ICC، UNCITRAL، LCIA** یا **SIAC** برگزار می‌شود، هزینه‌ها به ارز خارجی تعیین و دریافت می‌گردد. محاسبه هزینه در این موارد بسیار پیچیده‌تر و تحت تأثیر عوامل متعددی چون زبان داوری، تعداد داوران، محل داوری و… است.

—

بخش پنجم: نمونه جدول محاسبه هزینه داوری

بخش ششم: چه کسی هزینه داوری را پرداخت می‌کند؟

اصولاً، هزینه داوری بر عهده طرفین است و اگر توافقی وجود نداشته باشد، داور یا نهاد داوری با توجه به اوضاع‌واحوال، نحوه تقسیم هزینه را تعیین می‌کند. در صورت محکومیت یکی از طرفین، داور می‌تواند او را به پرداخت تمام یا بخشی از هزینه‌ها محکوم کند.

بخش هفتم: مزایا و معایب اقتصادی داوری در مقایسه با دادرسی قضایی

 مزایا:

* سرعت بالاتر در رسیدگی
* تخصصی بودن داوران
* امکان پیش‌بینی هزینه‌ها

معایب:

* عدم دسترسی به خدمات معاضدت قضایی (رایگان)
* عدم امکان تجدیدنظر در بسیاری از موارد

بخش هشتم: توصیه‌های کاربردی برای کاهش هزینه داوری

* انتخاب داور واجد شرایط با حق‌الزحمه منطقی
* تنظیم قرارداد داوری دقیق با ذکر میزان هزینه‌ها
* پرهیز از پیچیدگی بی‌مورد در مستندات
* استفاده از موسسه داوری معتبر و در خواست شفاف بودن تعرفه‌ها

• لازم به ذکر است موسسه حقوقی و داوری عصر برنابا معرفی داورانی مجرب و متخصص میتواند شما را در انتخاب داور راهنمایی نماید.

برای دیدن خدمات داوری ما کلیک کنید.

نتیجه‌گیری: چرا آگاهی از محاسبه هزینه داوری ضروری است؟

در دنیای امروز که حل‌وفصل اختلافات حقوقی از طریق داوری روندی رو‌به‌رشد دارد، درک صحیح از سازوکار محاسبه هزینه داوری نه‌تنها موجب شفافیت و کاهش تنش بین طرفین می‌شود، بلکه امکان مدیریت بهینه مالی و راهبردی دعوی را نیز فراهم می‌آورد. در نهایت، شفاف‌سازی این هزینه‌ها به نفع عدالت قراردادی و اعتمادسازی در روابط حقوقی است.

 پیشنهاد ما: مشاوره حقوقی پیش از ورود به داوری

پیشنهاد می‌شود قبل از ورود به فرآیند داوری، حتماً با یک وکیل متخصص در امور داوری مشورت کنید. دفتر حقوقی ما با بهره‌گیری از تیم حرفه‌ای در زمینه داوری داخلی و بین‌المللی آماده ارائه خدمات مشاوره و تنظیم قراردادهای داوری است.

نحوه محاسبه هزینه داوری

شما می توانید برای اطلاعات بیشتر به صورت حضوری و یا آنلاین با ما در تماس باشید:

📞 شماره های تماس :

09188637455 (نوازنی)  – 09188640469 (عزیزی)

📍 آدرس دفتر: اراک خیابان شریعتی (زیرگذر شریعتی) ساختمان موج 2 طبقه دوم واحد 6 دفتر وکالت خانم زهرا عزیزی و موسسه داوری عصر برنا

💬 مشاوره آنلاین از طریق واتساپ و اینستاگرام

اگر دنبال بهترین وکیل ملکی در اراک هستی اینجا کلیک کن

برای ارتباط با بهترین وکیل کیفری اراک کلیک کنید

برای ارتباط با بهترین وکیل اراک کلیک کنید

برای ارتباط با بهترین داور اراک کلیک کنید

برای ارتباط با بهترین وکیل طلاق اراک کلیک کنید

سایت قوه_قضائیه آرای قضاییه   سایت عدل ایران  سامانه ابلاغ